1.5.7. Słownik słówek¶

ZADANIE: Przygotuj słownik zawierający obce wyrazy oraz ich możliwe znaczenia. Pobierz od użytkownika dane w formacie: wyraz obcy: znaczenie1, znaczenie2, ... itd. Pobieranie danych kończy wpisanie słowa “koniec”. Podane dane zapisz w pliku. Użytkownik powinien mieć możliwość dodawania nowych i zmieniania zapisanych danych.

POJĘCIA: słownik, odczyt i zapis plików, formatowanie napisów.

Kod nr

#! /usr/bin/env python
# -*- coding: utf-8 -*-

import os.path  # moduł udostępniający funkcję isfile()

print """Podaj dane w formacie:
wyraz obcy: znaczenie1, znaczenie2
Aby zakończyć wprowadzanie danych, podaj 0.
"""

sFile = "slownik.txt"  # nazwa pliku zawierającego wyrazy i ich tłumaczenia
slownik = {}  # pusty słownik
# wobce = set() # pusty zbiór wyrazów obcych


def otworz(plik):
    if os.path.isfile(sFile):  # czy istnieje plik słownika?
        with open(sFile, "r") as sTxt:  # otwórz plik do odczytu
            for line in sTxt:  # przeglądamy kolejne linie
                # rozbijamy linię na wyraz obcy i tłumaczenia
                t = line.split(":")
                wobcy = t[0]
                # usuwamy znaki nowych linii
                znaczenia = t[1].replace("\n", "")
                znaczenia = znaczenia.split(",")  # tworzymy listę znaczeń
                # dodajemy do słownika wyrazy obce i ich znaczenia
                slownik[wobcy] = znaczenia
    return len(slownik)  # zwracamy ilość elementów w słowniku


def zapisz(slownik):
    # otwieramy plik do zapisu, istniejący plik zostanie nadpisany(!)
    file1 = open(sFile, "w")
    for wobcy in slownik:
        # "sklejamy" znaczenia przecinkami w jeden napis
        znaczenia = ",".join(slownik[wobcy])
        # wyraz_obcy:znaczenie1,znaczenie2,...
        linia = ":".join([wobcy, znaczenia])
        print >>file1, linia  # zapisujemy w pliku kolejne linie
    file1.close()  # zamykamy plik


def oczysc(str):
    str = str.strip()  # usuń początkowe lub końcowe białe znaki
    str = str.lower()  # zmień na małe litery
    return str


# zmienna oznaczająca, że użytkownik uzupełnił lub zmienił słownik
nowy = False
ileWyrazow = otworz(sFile)
print "Wpisów w bazie:", ileWyrazow

# główna pętla programu
while True:
    dane = raw_input("Podaj dane: ")
    t = dane.split(":")
    wobcy = t[0].strip().lower()  # robimy to samo, co funkcja oczysc()
    if wobcy == 'koniec':
        break
    elif dane.count(":") == 1:  # sprawdzamy poprawność wprowadzonych danych
        if wobcy in slownik:
            print "Wyraz", wobcy, " i jego znaczenia są już w słowniku."
            op = raw_input("Zastąpić wpis (t/n)? ")
        # czy wyrazu nie ma w słowniku? a może chcemy go zastąpić?
        if wobcy not in slownik or op == "t":
            znaczenia = t[1].split(",")  # podane znaczenia zapisujemy w liście
            znaczenia = map(oczysc, znaczenia)  # oczyszczamy elementy listy
            slownik[wobcy] = znaczenia
            nowy = True
    else:
        print "Błędny format!"

if nowy:
    zapisz(slownik)

print "=" * 50
print "{0: <15}{1: <40}".format("Wyraz obcy", "Znaczenia")
print "=" * 50
for wobcy in slownik:
    print "{0: <15}{1: <40}".format(wobcy, ",".join(slownik[wobcy]))

Słownik to struktura nieuporządkowanych danych w formacie klucz:wartość. Kluczami są najczęściej napisy, które wskazują na wartości dowolnego typu, np. inne napisy, liczby, listy, tuple itd. Notacja oceny = { 'polski':'1,4,2', 'fizyka':'4,3,1' } utworzy nam słownik ocen z poszczególnych przedmiotów. Aby zapisać coś w słowniku stosujemy notację oceny['biologia'] = 4,2,5. Aby odczytać wartość używamy po prostu: oceny['polski'].

W programie wykorzystujemy słownik, którego kluczami są obce wyrazy, natomiast wartościami są listy możliwych znaczeń. Przykładowy element naszego słownika wygląda więc tak: { 'go':['iść','pojechać'] }. Natomiast ten sam element zapisany w pliku będzie miał format: wyraz_obcy:znaczenie1,znaczeni2,.... Dlatego funkcja otworz() przekształca format pliku na słownik, a funkcja zapisz() słownik na format pliku.

Funkcja otworz(plik) sprawdza za pomocą funkcji isfile(plik) z modułu os.path, czy podany plik istnieje na dysku. Polecenie open("plik", "r") otwiera podany plik w trybie do odczytu. Wyrażenie with ... as sTxt zapewnia obsługę błędów podczas dostępu do pliku (m. in. zadba o jego zamknięcie) i udostępnia zawartość pliku w zmiennej sTxt. Pętla for line in sTxt: odczytuje kolejne linie (czyli napisy). Metoda .split() zwraca listę zawierającą wydzielone według podanego znaku części ciągu, np.: t = line.split(":"). Operacją odwrotną jest “sklejanie” w jeden ciąg elementów listy za pomocą podanego znaku, np. ",".join(slownik[wobcy]). Metoda .replace("co","czym") pozwala zastąpić w ciągu wszystkie wystąpienia co – czym., np.: znaczenia = t[1].replace("\n","").

Funkcja zapisz() otrzymuje słownik zawierający dane odczytane z pliku na dysku i dopisane przez użytkownika. W pętli odczytujemy klucze słownika, następnie tworzymy znaczenia oddzielone przecinkami i sklejamy je z wyrazem obcym za pomocą dwukropka. Kolejne linie za pisujemy do pliku print >>file1, ":".join([wobcy,znaczenia]), wykorzystując operator >> i nazwę uchwytu pliku (file1).

W pętli głównej programu pobrane dane rozbite na wyraz obcy i jego znaczenia zapisujemy w liście t. Oczyszczamy pierwszy element tej listy zawierający wyraz obcy (t[0].strip().lower()) i sprawdzamy czy nie jest to słowo “koniec”, jeśli tak wychodzimy z pętli wprowadzanie danych (break). W przeciwnym wypadku sprawdzamy metodą .count(":"), czy dwukropek występuje we wprowadzonym ciągu tylko raz. Jeśli nie, format jest nieprawidłowy, w przeciwnym razie, o ile wyrazu nie ma w słowniku lub gdy chcemy go przedefiniować, tworzymy listę znaczeń. Funkcja map(funkcja, lista) do każdego elementu listy stosuje podaną jako argument funkcję (mapowanie funkcji). W naszym przypadku każde znaczenie z listy zostaje oczyszczone przez funkcję oczysc().

Na końcu drukujemy nasz słownik. Specyfikacja {0: <15}{1: <40} oznacza, że pierwszy argument umieszczony w funkcji format(), drukowany ma być wyrównany do lewej (<) w polu o szerokości 15 znaków, drugi argument, również wyrównany do lewej, w polu o szerokości 40 znaków.

1.5.7.1. Zadania dodatkowe¶

Kod drukujący słownik zamień w funkcję. Wykorzystaj ją do wydrukowania słownika odczytanego z dysku i słownika uzupełnionego przez użytkownika.
Spróbuj zmienić program tak, aby umożliwiał usuwanie wpisów.
Dodaj do programu możliwość uczenia się zapisanych w słowniku słówek. Niech program wyświetla kolejne słowa obce i pobiera od użytkownika możliwe znaczenia. Następnie powinien wyświetlać, które z nich są poprawne.

Materiały Python 101 udostępniane przez Centrum Edukacji Obywatelskiej na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowa.

Utworzony:	2017-09-08 o 19:38 w Sphinx 1.4.5
Autorzy:	Patrz plik “Autorzy”